6/18/20

KOPPIH BANGCHI ZON DING?

Gelhtu: LB Muan M.Th in Counselling

01/02/14

Hiai khovel a miteng buaina ahi chi leng i genkhial kei ding. I tuailai ma, Zi/Pasal neithei di dinmun a idin ma pek apat a ibuaina ahi. Hiai dotna “KOPPIH BANGCHI ZON DING” chih pen a dawngthei tawm mahmah a, adawng theiten bel zi/pasal neikhial hetlou uhi.

I nu-le-pate kiang ah hiai dotna dong le ahon dawn didan uh chu theihsa ahi, “Hoihtak in om inla kathu mang peuh lechin ken nang adia a hoih theilua kahi” hon chipah ding uhi. I lawmte dong le, “itpen tawh kiteen ding himai,” “Mi neizou ahihkeileh sepna hoih nei tawh kiteng le hampha ding himai,” “Pau kibatpih mah tawh kiteen ding ahi,” “Khristian mah tawh kiteen ding ahi,” “Hon it leh duattak a hon kem di pen tawh kiteen ding ahi,” “Sungte deihsak penpen tawh,” “I thuzawh di penpen tawh,” “Lungsim hoih tawh kiteng ding ahi,” “Pathian lau tawh kiteng ding ahi,” chih leh adangdang tampi hon gen ding uhi. Hiai tengteng thuhilhna hoih bang mahleh, a hoih leng ichi kei a, a hoihkei leng ichi tuan dah ding.

 

Mi khenkhatte ji/pasal zondan i en masa ding…

[1] LAISIAM, SEPNA NEI, SUM-LE-PAI HAU

Laisiam, government sepna nei, mihausa i chihte tulai nungak/tangvalte ngaihsang leh deih mahmah ahi. Ahihziakin hiaite ziak a kuahiam zi/pasal dia va neih di chih pen hihkhial law ding ihi. Ami pen kiteenpih hizawlou a, a siamna, aneih-alam kiteenpih kisuaklel ding hi. Lawm-le-vualte tung ah i leng maithei, ahia aguk a mittui i nul nading tam maithei hi. Ban ah, mihausate leng nikhat/zankhat thu a vaivut suak thei, i simmohte leng theihlouh kal a mithupi suakthei chih mangngilh kei ni.

 

[2] MELHOIH, ETLAH HUAI

Mihing melhoih ngaisanglou bel a kitawm mahmah ding. Zi/pasal melhoih deihlou leng a ki-om kholkei ding. Mi khenkhatten “lungsim bel bawltheih, mel bel bawltheih nawnlouh” chi in melhoih chouh zong uhi. Hichibangten zi/pasal ding amit ua zong ahi uh chih achiang mai hi. Melhoih leh taksa etlahhuai sakziak mawk a kuahiam i va kiteenpih mawk leh hihkhial law ding ihi. Damlouhna ziak in leng mel-le-puam etlah huaina teng hong seguih thei a, accident ziak in leng i hoihna teng hong mangthei hi. Piangsual kikhellou ahi chih phawk ni.

 

[3] MI MINTHANG/LASIAM/TALENT HAU

Khenkhatten ami ngaihsangte uh kiteenpih mawk uhi. “Lasiam sakte leh mi minthangte khawng kiteenpih kha leng miten hampha honsa ding uh” chih ziak in mi minthangte delh-adelh hunkhawp om hi. Tuabang a a-ngaihsangte uh a kiteenpih khak chiang un a gintak uh bang khollou in a lungkhamna ding uh hong leh tam ut viau hi. Hiaibang a mi minthangte a tangpi a gin-om khollou uh ahihman un kiteng guitung chih ding vang mahmah hi.

 

[4] MAHNI CHI-LE-SA, PAU KIBATPIH, TAWNDAN KIBATPIH

Khenkhatten namdang, pau dang, zaat dang chihte koppih ding in en thei mawngmawnglou uhi. Nek-le-dawn kibatpih, gam-tat, khosakdan kibatpihte mah chi a kitengte leng anung chiang in nei fuh kisatuan khollou zel uhi. Alehlam ah namdangtuak hong kigawm chiang un leng buaina neuhneuh ding tampi hong piang a, haksa sa mahmah zel uhi.

 

[5] PATHIAN PHAWK, KHA-MI, SAPTUAM A KIZANG, PATHIAN NASEM

Mi khenkhat in koppih ding bel Pathian phawk mah kinei leh lungsim nuampen ding, kivuak, kisat, lunggimna chihte leng omlou ding chi in saptuam a kizangte khawng ahihkeileh Pathian nasemte khawng nei uhi. Bangtan hiam ah bel adik, lunggimna ding bel atawm deuh ding. Ahih ziak in kiteenna ichih pen thillamdang mahmah ahi a, Pathian nasem neikhate lak ah leng a kisik tuntun om law thamzel hi. Kha-mi mahmah, Pathian naa leng nasatak a sem lah pasalte zahtak didan theilou ahihkeileh, zite it-tak akep didan theilou hun khawp leng omzel veve hi.

 

[6] NGAIHTHEIH CHI, MITHEISIAM, LUNGSIM PICHING

Hiaidan a zong leng tamkhawp om hi. Kiteen ma a mitheisiam leh lungsim piching bang mahmahte leng zi/pasal neih nung a thuakzawhlouh a leng hong omthei mawkzel uhi. Mihing bel lungsim leh omdan kikhek khek ahihman in maban ding gen kholh haksa mahmah hi.

 

[7] A VIRGIN LAI MAH

Nungak/Tangval khenkhat ut-le-dah a takhinsa taangpite zondan ahi. Amau lah mitampi tawh tasual khinta, ahihziak a koppih ding bel a virgin mah neihsawm tinten. Niteng a limlang a i ki-et bang a mahni hinkhua leng ki-et zelzel ding ana hi ahi. Mi kuahiam virgin vazon mawk ding chih pen thil haksa mahmah ahi. Kiteenma a theih didan leng om lawtel khollou hi. Huai chiangin virgin chih tinten ziak in virgin vanei khata leng le a lungsim leh omdan ahoih tuankei leh bel koppih hoih neikha kihi tuanlou ding hi.

 

[8] NU-LE-PA DEIHSAK

“Nu-le-pa thumangten vualzawlna tang uh” chi in mitamtakten a it mahmah laite na ngawn uh leng  mittui pawt zungzung kawm in taisan in “nu-le-pa deihsakmah tawh kiteengzaw ning” chi in a nu-le-pa deihsak tawh kiteng uhi. Hichibang a kitengte a kikhen hun khawp omzel hi. Nu-le-pa deihsak a kitengte sang a phallouh pipi a ana kiteng teiteite guitungzaw chih bang leng om thepthup zel hi. Nu-le-pa thumang ahoih kei ichihna ahi kei, ahih ziakin zi/pasal kineihna ah zaw nu-le-paten amau mawhpuak natan thei uh henla, ahi lou tantan ah thuneih sawmzaw dahle uh tate adin hoihzaw kha ding hi.

 

[9] DAMTHEI, TAKSA HOIH

Khenkhatten koppih damthei zong uhi. Damthei bel kideih vek ding hi. Ahihziak a itheih dia hoih chu adamthei i chihte leng koppih neih nung a damthei hetlou chih leng om tham uh a, nungak/tangval lai a damthei hetlou i chihte leng koppih neih nung a damthei mahmah chih leng hong omzel hi.

 

[10] PATHIAN KIANG A THUM, LAH MAHNI IN ZONG

Hiai mi tampitakte hihdan ahi. Zi/pasal di chu Pathian kiang a ngen sek, ahihziak a Pathian in a piak di pen ngaklou, Pathian’ aw le ngaikhe tuanlou. Mahni in hoih asak leh deih mah zong thouthou. Mahni mit a hoih leh lungsim ngaihtuahna a lungtunna mah en tinten…Pathian kiang a thum alah Pathian zongsak tuanlou. Hiai bang miten nei dikkha tuanlou uhi.

 

THUKHITNA

Hiai atung a mi khenkhatte koppih zondante pen a hoihkei ichi zenzen kei, hichibang quality nei numei/pasal bel ahoihlaw mah ahi. Ahihhang in hiaite koppih zon didan dik ana hilou hi.

Zi/pasal hampha i hih ut a, zi/pasal hoih i neih ut a, Pathian honpiak pen mah i neih ut leh hiaibang a zon ding ahi…

Ji/pasal bel mit-si kawm a zon ding ahi.

khenkhatten “mit-hakkawm ale kimu zoulou a, mit-si kawm in i mu mahmah di hia?” ichi maithei…mit-si kawm azon ding chih bel ‘Pathian kiang a nget ding’ chihna ahi. Ji/Pasal ding bel Pathian kiang a nget chihtak a nget ding ahi. Thumthum mai ding ahi. Neu apat ana thum ding mah ahi. Ei mit a-hah sungteng Pathian’ mit hak theilou a, Pathian in zong theilou hi. Ei mit-si le Aman hon zonsak ding ahi.

Pathian kiang ah i deihdan bel gentheih mah ahi, ahihziakin Pathian khut ah bangkim lat khiat a, i mi deihdan, i hoihsak dan, leh ei-mah lungsim teng lat khiak a “Toupa nang kei sang in nathei zaw, nang kei adia hoih nachih penpen tawh hon kiteng sak in” chi a kilat khiak a thum ding ahi. Pathian kiang ah “hon zonsak in” chi a i-thum nung a bel ei kidaihlah nawnlouh ding ahi. Ahun geih in Aman hon pia chet ding. Pathian hon piak ngak zohlouh ziak a leng neihlouh di pi neihkhak theih ahi.

Khenkhat in “Bangchidan in Pathian’ hon piakpen kathei tum thei dia?” chih dotna i nei maithei…i thum a, Pathian khut a iki piakkhiak taktak a, Pathian hon piakpen lungkelou a i ngak leh…Pathian in hon piak hun a tunchiang in ahon piakpen theihtup theihna leng hon pe-khawm ngal ahi.

Pathian in lah eisang in numei/pasal hoih a theizaw ngal a…zi/pasal hoih i deih leh chu thum tam ding chihna ahi mai hi. Zi/pasal ding Pathian kiang a ana ngen-ngen a, Pathian piak pen mah tawh kitengte a kisik omlou uhi. “Huai pen neikha leng zaw” chi a kisik nadi omlou a, “Pathian in zaw ka ji/pasal kei adia honna koihsak pen mah eive maw” chih lungsim ah piangzaw in kipahna in kidim uhi. Hichibang a Pathian gawmte innsung chidam a, taten leng nuamsa uhi.

Koppih nei nailou simtuten Pathian kiang ah koppih ding tuni apan nget chihtak in ngen ni!

____________________________________________________

#  Na phattuampih leh midangte khualna in ana SHARE sawn in. 

# Article ki post chiang a nana muhzel na ding in hiai atung a taklampang a "Follow" kichi pen CLICK in. 


No comments:

Post a Comment

Pathian in zaw hon ompih gige ahi

- Dr.LB Muan 28/03/2024 Pathian in i dinmun hon theihpih louh hun om hetlou ahi. Haksatna tawpkhawk i tuah hun inle i dinmun hon mu gige...