8/22/20

TATE KUA PEN KEPDI AHI DIA?

Gelhtu: LB Muan M.Th (Counselling)

Tate kua pen kepdi ahi dia chih nupa tamtakte buaina ahi. Pasal in a ji kiang ah, “kei pasal nek zongtu ka hi a, nang a nu in tate na kep a na etkol ding ahi” chisek hi. Numei in a pasal kiang ah, “nang pasal nahi a, I tate’n hon zahtak in hon lauzaw ua, nang I tate na kep di ahi” achi zel hi. Kua pen dik a kua diklou ahi dia le...tate kua pen kep ding hihiam chih suutkhawm ni.

 

DOCTOR TEN BANG GEN UHIAM...

Pasal in Chromosome ‘X’ leh ‘Y’ nei a, numei in ‘X’ chouh nei hi. Pasal in Chromosome ‘Y’ ahihkeileh ‘X’ numei ah pelut in numei ‘X’ Chromosome toh hong kigawm a, huchi in nau hongpiang hi. Pasal in ‘Y’ a piaklut leh numei a ‘X’ toh hong kigawm in nau Pasal hongpiang a, Pasal in ‘X’ a piaklut leh Numei ‘X’ toh hong kigawm in nau Numei hongpiang hi. Hiai a I gen ut pen bel Numei leh Pasal Chromosomes thoh zah ahi. Nau hong pianna ding in Pasal leh Numei in Chromosomes 23 tuak thoh uhi. Pasal a hiam ahihkeileh Numei a hiam tam zawlou in a thoh zah uh kibanggeih hi. Huchi in a ta un 23 pairs of Chromosomes nei chihna ahi.

Tate kep peihlouh man in “nang ta” kichi tuahtuah sek mahle uh kisiatna/kikhenna banghiam hong omchiang in bel tate atan ut man un “kei ta” ahi chi in hong kituh theizel uhi. Pasal in “kei Pasal ka hi a, kei ta ahi” chi sek a, Numei te’n lah “kei a paaitu leh haksa teng thuak a neitu ka hi a, kei ta ahi zaw” chi in tate hong kituh zel uhi. Pasal toh Numei in 100 lak ah 50 tuak hon thohkhawm ua pan a nau hongpiang ahihman in anih ua ata uh ahi. Khat a hizaw tuanlou hi. Huaiziak in nupa pangkhawm a tate kep ding ahi.

 

PSYCHOLOGIST TEN BANG GEN UHIAM...

Pate aw-khauh leh Nute aw-nem

Pate aang-khauh leh Nute aang-nem

Pate lungsim-khauh leh Nute lungsim-zaidam

(Pate khauhpai a nute nempai di chihnadan bel hi zenzen lou ahi)

Tate normal-tak a hong khanletna ding un hiai atung a teng tate’n poimoh vek uhi. Hiaiteng hong kigawm khawm chiang in tate’n Nu-leh-Pa kepna 100% mu uh chihna ahi. Pate leh Nute mohpuakna kikim (50% tuak) chihna ahi. Pate hiam ahihkeileh Nute hiam kepna  ahat zawk leh leng tate buaisak thei in akhan didantak un khang theilou uhi. Huaiziak in Pa-leh-Nu in a mohpuak natan atheih tuaktuak uh poimoh mahmah chihna ahi.

 

BIBLE IN BANG GEN HIAM...

Bible ah tate “Pa” kia hiam ahihkeileh “Nu” kia kepdi chih kigenlou hi. Tate aneu ua pat a Pathian laudan sinsak a keptouh ding chih pen Bible sinsakdan ahi (Paunakte 22:6).

 

THUKHITNA

Nu in ahihtheih nalam Pa in hihtheilou a, Pa in ahihtheih nalam Nu in hihtheilou hi. Nupa pangkhawmlou a tate a kep chiang un tate khang dik theilou uhi. Tate khanna ding chi tamtak om hi (physical, intellectual, social and emotional). Taksa chouh khan pen khanna dik hihetlou hi. Tate a khan di bangtak ua ahongkhan nadi un bel, nupa apankhop uh poimoh in kuul hi. Pa thununna toh nu khamuanna hong kigawm a ngai a, Pa-leh-Nu in amohpuakna chiat uh hoihtak a hon zawh chiang un tate khalam hi in salam ah akhan di bangtak un hong khangthei uhi.

Nupa kituak tak a tate honkep chiang un a tate uh akhan di bangtak un hong khangthei uhi. Hiai bel physical, intellectual, social and emotional growth/development hoihtak nei uh chihna ahi. Huchia hongkhan chiang un alaisimnate uah, alawm polhnate uah, akhovel zatnate uah, asep-abawl khempeuh uah hong lawhchingthei uhi. Hichibang a Nu-leh-Pa kepna hoihtak apan khangkhia te’n bel haksatna, buaina leh lunggimna le neitawm deuh uh a, mite tung ah khawsa in asep-abawl uah lohching deuh taangpi uhi.

I koppih tawh pangkhawm a tate hoihtak a kem di leh Pathian deihdan a I tate lampi dik a makaihthei ding in simtute Pathian in hon vualzawlta hen!

 

____________________________________________________

#  Na phattuampih leh midangte khualna in WhatsApp leh Facebook chihte ah ana SHARE sawn in. 

# Article ki post thakte nana muhzelna ding in hiai atung a taklampang a "Follow" kichi pen CLICK in.  

No comments:

Post a Comment

Pathian in zaw hon ompih gige ahi

- Dr.LB Muan 28/03/2024 Pathian in i dinmun hon theihpih louh hun om hetlou ahi. Haksatna tawpkhawk i tuah hun inle i dinmun hon mu gige...