9/10/20

PATHIAN THILLAMDANG HIH

Gelhtu: LB Muan

28th March 2016

Huai ni a thiltung ka ngaihtuahkik chiang in leng lamdang kasalai hi. Tuni dong ka lungsim ah a hing lawlai, ka mitkha ah leng amang naikei. Ka damsung in tuabang thil katuak nawn diam chih leng kathei kei, ka sihdong in mangngilhnawn kei ning.

Jammu & Kashmir a Kathua khua a thiltung ahi. April ni 11, 2005, thoh-tanni ahi a, Pathian’ thu tangkoupih ding in breakfast nekkhit in kong kisa nawnta uhi. Zan nitak dak 8 lakvel a Hindu kulmut ‘Bajrangdal’ te khut thuak khinphet kahihman in ka mai khong le san simlai a, ka taksa leng hoihzou chiahlou in ka lungsim leng thawmhau gu-sim lai mahmah hi. Ahihziak in Pathian muang kawm in ka lawmpa Gabinda, Assam-te tawh sakhau a tract leh New Testament Bible hawm ding khawng kuah in nisa-nuai ah kong kipan pawt nawnta uhi.

Lampi-lian apat pialkhia in lampi-neu konzui ua, lampi a ka muhte uh tract ka pezel uhi, inn ka lut theihnate uah leng ka lut ua huchi’n ma kasawn touzel uhi. Sawtlou nung in, inn sausim lah lian lawlou khat huangsung ah kong lutkha uhi.

Ka lutna mun uah “Kuakua na om ua…” chi in ngaih lawlou in ka kikou uhi…innkong ah pitek simta khat in kongtual ana hahsiang a, kou bel hon ngaihsak hetlou hi. Inn kongkhak tuah masakna pen apat pasal khat aw kaza ua, “honglut un” chi in honsam a, kou le ka lut ngal uhi.

Ka lut kawm un hon samtupa kiang ah “Pathian thugen dia hong vak kahi uh” kachi uhi. Amah bel lupna tung ah a nalum a, damlou dan ana hi ahi. Damloupi in leng kamsiamtak in honna vaidawn hi. Kou “Jesu Khris thu khawng hon houlimpih ut a hongvak kahi uh” kachi ua, aman huaitak in “Achih leh non thumsak thei di uam?” hon chipah hi. Kou le “Thumsak thei zenzen e” chi in ka lawmpa tawh a lu-tung a khut nga in ka thumsakta uhi.

Kathum zawh un ka tutna uah kou ka tusuknawn ua huaitak in lupna tung apat damlou pan “Ka damta…Nu hong lutdih” chi in a Nu innkong hahlai samlut a, ki khoihsak hi. A nu’n a khoihtak in a taksa a ki khekna om ngei ahi ding a, a nu’n le lamdang sa-sim in hon en gaugau hi. “Ka chi le sa nawnlou ahi” chi in kipak petmah hi. A nu’n gen di pen leng theilou in maksa mahmah hi.

Kei leh ka lawm pa’n leng gen ding kathei tuankei uh. Pathian nasem a kalsuan kahi na ua ka lungsim ah maksakna lianpi khat ka nei. Damlou pan “Ka damta” achi mawk a, Pathian in zaw hihdamthei mah, hilehle nitaklam khawng ahihkeileh ka pai nung khawng ua dam didan a ka koih hi a, tua thakhatthu a dam chihmawk…chi in ka lungsim ah kagingta zoukei dek mawk hi. Kou le lamdangsa ka hihdan uh bel ka langsak tuankei uh…Jesu Khris bel hondamtu leh Pathian diktak ahihdan leh damlouhnate khawng hihdamthei ahihdan kagenpih uhi. Damlou tampi adi ka thumsak khata, himahleh thakhatthu a hichibang a damna ngah katheih patna ahihman in gingta pahlousim bel kahi ahi.

Huchia ka houlim zekkhit nung un pai ding in kong kisata ua, ka omna mun khawng uh hilh in “Pathian ni chiang in Biakinn ah hong ki khawm un aw” chi in ka paisan ua, ka tract hawm uh kon sunzawm nawn uhi. Nitaklam hong hihtak in inn kon zuankik nawnta uhi.

Inn tungkik a ann ka nekkhit in Pastor Antony in “Honzui in gingtute inn vaveh ni” chi in a scooter in honpua a, Punjab lam ah kongtaisuk uhi. Gamla petmah ah hon hohpih a, Jammu sung hia ahihkeileh Punjab sung hia chih bel kathei nawn kei, a koi zawpen hilehle hiai state nihte border lak ahi chih bel katheilai hi…Gingtute’n bel Pathian nasemte zahtakthei mahmah mai ua, nek ding leh dawn ding khawng hon pepahsek uhi. Gilvah lele i hohna inn teng a nek-le-dawn teitei ngaisek a, gilpuak kikeih mai hi. Inn khat a ka hohna uah a tapa pa un khua a lumluat ziak in hon zapthoh zawzen a, kei kisuanglah in kakhou hial hi. Thumnate neihsak in haanthawnna thu khawng kagen nung un inn lam konzuan nawnta uhi.

Nitak in inn lam apat ka Nu-le-U numeite’n hon phone ua, ka kihouna uah Hindu kulmut ‘Bajrangdal’ te’n hon soisak dante khawng kagenkha zenzen hi. Huaitak in a lungsim uh nuamlou lua zaw ahi ding a, hong kapkhe hial ua “Bawi bangmah na chikei na maw…damdawi inn ah hohlou maw?” khawng honchi ua, kei bel Pathian adia thuaktak a ka om kipakzaw himah leng gamla tak aom ka sungte adia lunghimoh huai lawdan ahi chih ka phawk suahthak hi. Kumnih bang innlam pailou kahih baan ah ka omna Jammu & Kashmir bel galmuanglou leh Helpawl tamna ahihman in ka sungte bel a lungsim uh nuamlou ding mah ana hi ahi.

Zingkhua hongvak nawn a, April 12 thoh-leh-ni ahi, Pathian thu tangkoupih ding in kong kisa pawt nawnta ua, gen theihnate a gen in, luttheihna teng ah lut in nisa-nuai ah kal kasuan nawn uhi. Ka lawmpa Gabinda tawh zan a kathum sakpa uh bang achi ta chih thei ut in va enkhe din ka vakuan nawn uhi.

Damloupa inn ka vahoh uleh a ji-le-tate numei nih neulaisim mahmah ana om uhi. Hiai nutate bel zan a ka vahohlai ua damlou ki ensak dia damdawi inn a vahoh ziak ua ana omlou uh hidan ahi. “Napa uh lah?” chia ka kan ua leh a ji in “Zan a ka omlouh kal a nana thumsak ziak ua dam a, huai khitphet a hotel a nasem dia kuan ngal ahi” chi hi. Damlou ka thumsakpa uh bel hotel a ‘sweet’ khawng bawl a kilawh dan ahi. Lungsim ah chu “dampah taktak mah eive maw” kachi hi…

A ji in a tanu damloute adia thumna neihsak ding in hon ngen a, khat hitaang a, khatpen khawsik ahi. Ka lawmpa tawh naupang numeite adi leh a sungkuan ua din thumna ka neihsak khit un a inn kizoppih ua om a U-te nupa in leng a inn uah hon samlut ua “Thumna kou adin le hon neihsak un” honchi uhi. Hiaite nupa buaina ahihleh, ta neitheilou ua, huaichiang in a pasal pen in mangsia man gige chi a, a ji in aguh khawng na sasek chi uhi. Huai kia hilou in adawi uh ‘KALI’ a ji sung ah honglutzel ahi chi uhi. A inn sung uah dawi lim khawng tampi kitak a, kou leng Pathian thilbangkim hihthei kiang ah thum chihtak in ka thumsak uhi.

Thumna ka neih khit un a inn ua dawi limte khawng hahsiang ding in kagen ua…Biakinn a hong kikhawm ding in leng ka chial uhi. A ji kiang ah “Na gintak taktak uleh kumnawn in Toupa’n ta hon peta ding ahi” ka chi a, huchi in ka paisan uhi.

EWO te nuai a va sem kahi a, ni tamlou nung in Himachal Pradesh lam a suan a ka om man in hiai innkuan nihte tawh kisai ka theisau nawn kei hi. Ka lawmpa Gabinda tawh ka kisuan khawm ua himahleh sawtlou ka omkhawm kha lel uhi. Tu in ka lawmpa’n Toupa na koitak a sem hiam chih ka theikei, a zonkhiak didan leng kathei tuankei, himahleh Pathian in koitak hiam a thupitak a zang ngei ding in ka gingta hi.

Pathian in i thumnate i thum khitphet a adawnna honpiak pawl om a, i thumna khenkhatte lah hun bangtan hiam nung a adawnna honpia a, khenkhat lah hon dawng nawnlou di hinteh ichih nung a adawnna hon piak bang leng omzel a, i thumna khenkhat dawnna i muhlouh leng omtham hi. Ei sang a Pathian in ei adia hoih atheih zawkziak a aman hoih asak hun a i thumnate hon dawngzel hizawdan ahi.

Eite lak ah bel i gintawm ziak un Pathian in nasem theilou a, Gammial ah bel Pathian khut nasatak a muhtheih in omlai hi.

Pathian thillamdang hih ka muhte lak a ka mangngilh theih hetlouh khat hi a ka theihman a kon gelh ahi.

Simtute Toupan hiai tungtawn in hon vualzawl hen.

   ____________________________________________________

#  Na phattuampih leh midangte khualna in WhatsApp leh Facebook chihte ah ana SHARE sawn in. 

# Article ki post thakte nana muhzelna ding in hiai atung a taklampang a "Follow" kichi pen CLICK in.

No comments:

Post a Comment

Pathian in zaw hon ompih gige ahi

- Dr.LB Muan 28/03/2024 Pathian in i dinmun hon theihpih louh hun om hetlou ahi. Haksatna tawpkhawk i tuah hun inle i dinmun hon mu gige...