9/10/20

PI-LEH-PUTE KEP DIDAN

Gelhtu: LB Muan

Khovel kikheng luat tak ziak zaw ahi ngei ding a mihingte lungsim leh poimoh ngaihte leng nidang toh teh in hongtuam lawta hi. Khovel thilte ah i lungsimte kipia in honna kemtute ki mangngilh hiaihiai ta maimah hi...Atek lamte kem man din le ki khawsa nawnlou mah bang a, kep di inle ki ngaihtuah khanawn lou mawk hi. Kemtu di neilou pi-leh-pu tamtak i lak ah leng om ta hi. Kua hiam pi-leh-pu kep di nei a hoihtak a kem ut i om leh hiai anuai a kigelhte phatuam kha ding hi...

 

1) TAKSA LAM A KIKHEKNA TE UH THEIH DING

Taksa lam a kikhekna a neihte uh theihsiam ngei-ngei ding ahi... sam hong kang, vun hong vuai, mit mial hiai-hiai, haa te hong kim nawnlou, aan-nek haksa sa deuhdeuh uh, zak theihna lam hong tasam uh, a liangte uh hong khauh nawnlou, akhe te uh leng khauh zou nawnlou in chiangkhun te hong poimoh uh, taksa hatna bei deuhdeuh...leh adang tampi atuah te uh theisiam a iit tak akep ding ahi uh.

Anek theih dingdan uh aan huan sak ding, azak theih didan tak ua houpih dan siam ding, adin-suk adin-touh hun ua panpih a poimoh uleh panpih pahpah ding ahi uh. Pitek leh putekte’n a haksatna te uh agen louh uale theihtheih mai ahi. Mi tampiten hiaite kitheih mawhbawl in pitek/putekte naa gim huai pipi semsak chihbang om maimah hi...

 

2) LUNGSIM LAM A KIKHEKNA TE UH THEIH DING

Mihing hong upat ua a hongtek chiang un lungsim ah thawmhauna leh lauhthawngna in kidim sek uhi. Lunggimna, bei dotna, mangbatna ichihte nei tam diak uh a, ki ngaihsiatna a kidim in heh leng hehhat deuhta uhi. A lungsim uh hong naupang kik in naupangte lungsim bang lungsim hon pu deuhdeuh uh a, thil neuchik ah kipakpah in thil neuchik mah ah leng dah pahzel uhi. Huaiziakin in pi/pute kipahsak theihna din bel a lungsim uh a kikhek dante theisiam a, a lungsim paidan uh mat pen poimoh mahmah hi.

 

3) HOULIMPIH A KI POLHLIMPIH ZEL DING

Naupang, tuailai, nupi/papite lak ah aom chiang un ana ki tuamkoih pah sek uhi. Miten leng va ngaihsak khollou uh ahihman un ana kingai sepah in khasegu sek uhi. Tuaziak in houlimpih zel ding ahi uhi. Lawm-leh-vual tampiten aom louhsan te ahita uh a, khangdawng laite banga lawmthak bawlthei dinmun a om nawnlou ahihman un lawm ngai mahmah uhi.

Houlim bang ut mahmah uh a, a ngai khetu di kuahiam aom nak leh paupau thei uhi. Hun paisa a thil atuah te uleh hunlui a ngaihdan te uh gen chimlou uh a, hunlui a suut chiang un nuamsa in a lungsim uh hong halh thak sek hi. Tuaziak in ngui tak aom pi/pute houlimpih zel a hihhalh zel ding ahi uhi. Amau chauh a aom chiang ua hunlui ngai a aguk a lungzuang den ahihman un houpih a kipolhpih halh zel pen amau adia damdawi hoih mahmah ahi.

 

4) A LAWM DING UH ZONSAK DING

Alawm ding uh zon sak a, inn-kiim inn-kiang a amau toh kipawlthei ding aom leh kipolhsak zel ding ahi. Huchia lawm aneih chiang un chim manlou in lungzuang manlou deuh uhi. Achang in a lunggulhna mun khong ua hohpih zel ding ahi. Pawthalh sek ut ahihdan uh gen kholkei le uh leng inn a mawkkhum gige pen amau adin haksa lua ahi chih theih ngeingei ding ahi.

 

5) A VANG KIM A DOCTOR KIANG ZOTPIH ZEL DING

Pi/pute  damtheihna hoih in hoih kei leh a vangkim a Doctor kiang zotpih a va check-up zel ding ahi. Ki suanlahna ngen a kidim ahih tak man un a hatlouhna uleh a damlouh sim chiang un leng mawk gen nawnlou ahi uh chih theih ngeingei ding ahi. Damlouhna toh kisai a sum-leh-pai aki sen khak chiang in leng azak ua genlouh ding ahi, thei ut a hon dot teitei uleh alungsim uh nawp nadi tan a dawndan siam pen pil huai mahmah ding hi.

 

6) ADUH LEH DEIHTE UH DOTZEL DING

Ameh duhdan uh leh nektheih zawng uh dotzel a huansak zel ding ahi. Buaihuai isak mawk leh amau adin khasiat huai law ding ahi chih phawk ni. Ei neulai apan i duhduh hon huansakte ahih man un en leng amau duhduh huansak ngeingei ding ahi. Tua kia hilou in a poimoh uleh adeih uh dotzel a leisak zel ding ahi. Sum omleh omlouh pen theihsak ding hilou uh a, tomchik a damsung ua adeih uleh aduh uh piak zelzel ding ahi uh.

 

7) HAKSAT NA BANG HIAM TE MAWK HILH LOUH DING

Innsung a haksatna tuamtuamte theihsak louh hamham sawm ding ahi. Ei sang a amau ana lunggim zaw in ‘ken lah bang mah ana hih thei nawnlou ing a’ chi in ana buai gu mahmah ahi uh chih theih ding ahi. Haksatna, lunggimna, sum-leh-pai toh kisai leh thil tuamtuam akipah huai lou lam peuhmahte bel hilhlouh a aphat theih leh hilhlouh hamham a lungmuangtak akoih sawm ding ahi uh.

 

8) KHRIS A HOTDAMNA NEIH SAK DING AHI UH

Pi-leh-pute adia thil manpha pen ihih theih chu Pathian thu hilh ahi. Hotdamna nei nailou pi/pu nei ihih leh amaute Pathianthu hilh pen ei te mohpuak ahi. Bangtan hon dampih di uh hiam chihte theih haksa ahihman in hun aneih lai ua hotdamna huangsung a pilut ngeingei ding ahi uh. Pi-leh-pute kepna a apoimoh pen leng hiai ahi.

 

THUKHITNA

Tuni chiang in pi-leh-pute iit didan leh kep didan leng kithei nawnlou hi. Kata leh tute honglet chiang un ka tawldamta ding a lungnuamtak in ka om ding chi a ei let kal ana ngaklah mahmah pi-leh-pute kinepna thawnsak tampi ki om hi. I neulai a I zun-leh-ek siak a honna kem ua, eiten tuate mangngilh ihih khak leh thil poimoh mahmah mangngilh kha kihi ding ahi.

Nidang a naupangten pi/pute kiang a om nuamsa ua, pi-leh-pute taangthu gente ngainuam in pi/pute kiang ah omden thei uhi. Nu-leh-pate sang a pi-leh-pute ngaizaw tampitak om hi. Himahleh tulai a naupangten mobile game, computer game leh adangdangte in buaita uh a, pi-leh-pu phawkpha nawnlou in hunzang uhi. Tulai naupangten pi-leh-pute thring sa in kipil sakna in kidim ta uhi. Nu-leh-paten pi-leh-pu iit didan leh zahtak didan a tate uh hoihtak a asinsak ngeingei ding uh ahi.

Mi tamtakten pi-leh-pute kep nak sang in bawl genthei bang om zawmah hi. Tuabang a pi-leh-pu bawl gentheiten bel Pathian vualzawlna tang ding un gintak huai hetlou hi!

Pathian iit ihih leh pi-leh-pute leng iit sam ding ahi. Pi-leh-pute ana kem hoih khalou ihih leh tuni apan kisa thak ni. Mihing in i tuhgah hiai khovel damlai mahmah ale ki-aat ahi chih mangngilh het kei ni!

Lu a keel sam poute ma a nadin zelzel ding ahi a, teek mel na zah ding ahi. Na Pathian laudan nasiam ding a, Kei Toupa kahi hi (Lev.19:32)

Pi-leh-pute iittak a kem din Pathian in simtute hon vualzawl hen!

   ____________________________________________________

#  Na phattuampih leh midangte khualna in WhatsApp leh Facebook chihte ah ana SHARE sawn in. 

# Article ki post thakte nana muhzelna ding in hiai atung a taklampang a "Follow" kichi pen CLICK in.

No comments:

Post a Comment

Pathian in zaw hon ompih gige ahi

- Dr.LB Muan 28/03/2024 Pathian in i dinmun hon theihpih louh hun om hetlou ahi. Haksatna tawpkhawk i tuah hun inle i dinmun hon mu gige...